آسیب‌شناسی رفاه (قرآن)رفاه و روی آوردن نعمت‌ها به انسان، از مسائلی است که خداوند در قرآن کریم به آن پرداخته و آفت‌های آن را متذکر شده است. ۱ - آفت‌های رفاه۱.۱ - احساس غرور و سرمستیاحساس غرور و سرمستی، با روی آوری خوشی‌ها به انسان: لاتحسبن الذین یفرحون بما اتوا... و اذا مس الانسـن الضر دعانا لجنبه او قاعدا او قائما فلما کشفنا عنه ضره مر کان لم یدعنا الی ضر مسه... و لئن اذقنـه نعماء بعد ضراء مسته لیقولن ذهب السیئات عنی انه لفرح فخور. و اذا اذقنا الناس رحمة فرحوا بها.... . .. و انا اذا اذقنا الانسـن منا رحمة فرح بها... فاما الانسـن اذا ما ابتلـیه ربه فاکرمه و نعمه فیقول ربی اکرمن. ۱.۲ - زمینه‌ساز ناسپاسیرفاه و آسایش انسان، زمینه ساز ناسپاسی وی: و اذا مس الانسـن الضر دعانا لجنبه او قاعدا او قائما فلما کشفنا عنه ضره مر کان لم یدعنا الی ضر مسه... وءاتـیکم من کل ما سالتموه وان تعدوا نعمت الله لاتحصوهآ ان الانسـن لظـلوم کفار. و اذا مسکم الضر فی البحر ضل من تدعون الا ایاه فلما نجـیکم الی البر اعرضتم و کان الانسـن کفورا. . .. ثم اذا اذاقهم منه رحمة اذا فریق منهم بربهم یشرکون• لیکفروا بما ءاتینـهم فتمتعوا.... . .. و انا اذا اذقنا الانسـن منا رحمة فرح بها و ان تصبهم سیئة بما قدمت ایدیهم فان الانسـن کفور. ۱.۳ - زمینه‌ساز سخنچینیبرخورداری از مال و ثروت، زمینه ساز سخن چینی: هماز مشاء بنمیم• ان کان ذا مال و بنین. ۱.۴ - بخلورزیبرخورداری از ثروت و رفاه، باعث بخل‌ورزی: ان قـرون کان من قوم موسی فبغی علیهم وءاتینـه من الکنوز ما ان مفاتحه لتنوا بالعصبة اولی القوة اذ قال له قومه لاتفرح ان الله لایحب الفرحین• قال انما اوتیته علی علم عندی... و لئن اذقنـه رحمة منا من بعد ضراء مسته لیقولن هـذا لی و مااظن الساعة قائمة و لئن رجعت الی ربی ان لی عنده للحسنی... و اذا انعمنا علی الانسـن اعرض و نـا بجانبه... مناع للخیر معتد اثیم• ان کان ذا مال و بنین. ۱.۵ - ایجاد روحیه تجاوز و گناهبرخورداری از مال، پدید آورنده روحیه تجاوز و گناه: و لو بسط الله الرزق لعباده لبغوا فی الارض... هماز مشاء بنمیم• مناع للخیر معتد اثیم• ان کان ذا مال و بنین. ۱.۶ - زمینه‌ساز عیبجوییبرخورداری از مال و ثروت، زمینه ساز عیب جویی: هماز مشاء بنمیم• ان کان ذا مال و بنین. ویل لکل همزة لمزة• الذی جمع مالا و عدده. ۱.۷ - زمینه‌ساز روحیه خودپسندیاحساس برخورداری از نعمت و مکنت، زمینه ساز روحیه خودپسندی: فاذا مس الانسـن ضر دعانا ثم اذا خولنـه نعمة منا قال انما اوتیته علی علم بل هی فتنة... ۱.۸ - احساس شادمانی و غرورشادمانی و احساس غرور در انسان بر اثر روی آوردن نعمت‌ها به او: و اذا اذقنا الناس رحمة فرحوا بها.... .. و انا اذا اذقنا الانسـن منا رحمة فرح بها... ۲ - پانویس
۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲، ص۴۷۹، برگرفته از مقاله «آسیب‌شناسی اخلاقی». |